روغن گيربكس اتوماتيك كه با نام ATF هم شناخته ميشود، سيال و مايع موردنياز گيربكسهاي اتوماتيك در انواع خودرو است. روغن گيربكس اتوماتیک معمولاً بهرنگهاي مختلف براي متفاوت بودن با رنگ روغن موتور و ديگر مايعها و تشخيص راحتتر توليد ميشود و در برخي خودروها، ميتواند بهعنوان روغن سيستم كمكي فرمان هم بهكار برده شود.
روغن گيربكسهاي اتوماتيك جديد، شامل روغن پايه و تركيبي از افزودنيهاي متنوع براي كاربريهاي گسترده در خودروها هستند. جديدترين محصولات، افزودنيهايي براي مقاومت دربرابر استهلاك، زنگزدگي و خوردگي، مواد شوينده، افزايش دهندههاي شاخص گرانروي، ضد فوم و آنتي اكسيدان دارند.
دربازار جهاني، روغن گيربكسهاي اتوماتيك متنوعي عرضه ميشود كه براساس استاندارد مشخص سازنده و خودروساز توليد شدهاند.
نگاهي به تاريخچه توليد انواع روغن گيربگس اتوماتيك
بديهي است كه تاريخچه روغن گيربكس اتوماتيك به صنعت خودروسازي گره خورده و اين محصول، پيش از توليد اولين جعبهدندهي خودكار، وجود نداشته است. جنرال موتورز، اولين شركتي بود كه گيربكس اتوماتيك خودرو را به توليدانبوه رساند.
گيربكس اتوماتيك 4 سرعته جنرال موتورز در سال 1940 با نام هايدارمتيك (Hydra-Matic) به بازار رسيد و براي تضمين عملكرد اين قطعهي جديد، روغني ويژه توليد شده بود.
روغن گيربكس اتوماتيك جنرال موتورز، تنها در خودروهاي آمريكايي آن دوران استفاده ميشد اما بهمرور و با شايع شدن جعبهدندههاي خودكار در خودروسازي، محصولات بيشتري توليد شدند.
دومين روغن گيربكس اتوماتيك جنرال موتورز با نام Type A در سال 1949 بهتوليد رسيد و در خودروهاي آمريكايي الدزموبيل، كاديلاك، بيوك، شورولت، پونتياك، فورد، مركوري، لينكلن، كرايسلر، دوج، ديزوتو، پكارد و استودبيكر استفاده شد.
خودروسازان آمريكايي بيشتر از ديگر برندها بهدنبال فناوري گيربكسهاي اتوماتيك بودند و بههمين خاطر، صنعت روغنهاي گيربكس اتوماتيك را بهجلو حركت دادند. فورد دومين خودروسازي بود كه روغن گيربكس اتوماتيك توليد كرد؛ محصول اختصاصي فورد در سال 1959 با نام تجاري MERCON عرضه شد.
پس از جنرال موتورز و فورد، كرايسلر سومين خودروساز آمريكاي بود كه به بازار روغنهاي گيربكس اتوماتيك وارد شد و محصول انحصاري خودش را تحت برند موپار (Mopar ATF) توليد كرد. پس از چند دهه توليد روغنهاي مختلف در آمريكا، جنرال موتورز، فورد و كرايسلر توليدات خود را ادامه دادند و هركدام با نام تجاري مشخص بهدست مشتري رسيد.
اين سه شركت، هنوز هم روغنهاي گيربكس خود را عرضه ميكنند؛ جنرال موتورز با نام تجاري Dexron، فورد با نام MERCON و كرايسلر هم با برند Mopar و كدهاي متنوع ATF براي گيربكسهاي مختلف.